Chính trong quá trình đó, phẩm chất, vai trò và trách nhiệm của người đảng viên - những tế bào sống của Đảng - được khẳng định và hun đúc qua thời gian. Bước vào kỷ nguyên mới -  kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, trách nhiệm của người đảng viên không những không nhẹ đi, mà còn cao hơn, nặng nề hơn, đòi hỏi sự nỗ lực toàn diện và không ngừng rèn luyện, cống hiến.

Trách nhiệm của người đảng viên hiện nay tập trung vào những nội dung sau:

1. Trách nhiệm nêu gương - “lời nói đi đôi với việc làm”

Một trong những chuẩn mực quan trọng nhất của người đảng viên là vai trò nêu gương trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Theo Quy định số 101-QĐ/TW ngày 07/6/2012 của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, đảng viên, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo phải: Trung thực, trách nhiệm, gương mẫu, nói đi đôi với làm. Văn kiện Đại hội XIII cũng nhấn mạnh yêu cầu: “Tiếp tục xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên thực sự tiên phong, gương mẫu, có phẩm chất chính trị, đạo đức trong sáng, đủ năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”.[1]

Trong bối cảnh hiện nay, khi yêu cầu về niềm tin của Nhân dân vào Đảng ngày càng cao, vai trò nêu gương của người đảng viên không chỉ là lý tưởng chính trị mà còn là thực tiễn hành động. Từ việc làm nhỏ như đúng giờ, trung thực trong báo cáo, đến tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm - tất cả đều góp phần bồi đắp niềm tin và uy tín của Đảng trong lòng Nhân dân.

2. Trách nhiệm tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong, người đảng viên càng phải rèn luyện đạo đức suốt đời. Trong bối cảnh hiện nay, khi mặt trái của kinh tế thị trường, chủ nghĩa cá nhân, thực dụng và suy thoái đạo đức xã hội có nhiều biểu hiện phức tạp, thì yêu cầu về đạo đức cách mạng càng trở nên bức thiết đối với cán bộ, đảng viên.

Đại hội XIII của Đảng đã xác định rõ: “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện suy thoái, ''tự diễn biến'', ''tự chuyển hóa'' trong nội bộ” [2].

Bên cạnh đó, Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" cũng yêu cầu cán bộ, đảng viên phải: "Phát huy vai trò gương mẫu, trách nhiệm nêu gương, trước hết là người đứng đầu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh".[3]

Việc rèn luyện đạo đức, lối sống không thể mang tính hình thức mà phải bắt đầu từ trong tư tưởng, từ tinh thần tự giác, cầu thị, thường xuyên “tự soi, tự sửa”.

3. Trách nhiệm trong công tác chuyên môn và thực thi nhiệm vụ

Trách nhiệm của người đảng viên không dừng lại ở khẩu hiệu, mà thể hiện trong từng công việc cụ thể, từng vị trí công tác. Bất luận là cán bộ quản lý hay nhân viên chuyên môn, người đảng viên phải thể hiện tinh thần tận tụy, sáng tạo, hiệu quả và luôn hướng đến kết quả cuối cùng vì lợi ích của tập thể và Nhân dân.

Nghị quyết Trung ương 4 khóa XIII nêu rõ: Từng cán bộ, đảng viên phải thực sự cầu thị, tự giác sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, nói đi đôi với làm, không ngại va chạm, không né tránh trách nhiệm.

Tinh thần đó đặc biệt quan trọng trong giai đoạn hiện nay, khi bộ máy chính trị đang nỗ lực tinh gọn, hiệu quả, và người dân kỳ vọng ngày càng cao vào sự minh bạch, công tâm, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Một đảng viên lười biếng, thụ động, thiếu sáng tạo sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và hiệu quả của cả tổ chức, làm giảm lòng tin của Nhân dân.

4. Trách nhiệm trong xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh

Mỗi đảng viên là một “viên gạch” góp phần xây nên nền móng tổ chức Đảng vững chắc. Do đó, đảng viên phải nghiêm túc thực hiện Quy định số 37-QĐ/TW (ngày 25/10/2021) về Những điều đảng viên không được làm, trong đó nhấn mạnh:

"Đảng viên phải tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, của Tổ quốc và Nhân dân; kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, vụ lợi, bè phái, lợi ích nhóm".

Bên cạnh đó, cần thực hiện tốt Quy định số 124-QĐ/TW ngày 2/2/2018 của Ban Bí thư về giám sát Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên. Đây là cơ chế thiết thực để đảng viên luôn giữ mình trong khuôn khổ kỷ cương, đạo đức và trách nhiệm.

Đảng viên tích cực đấu tranh tự phê bình và phê bình, xây dựng môi trường dân chủ, góp ý chân thành với đồng chí, đồng nghiệp - đó không chỉ là trách nhiệm mà còn là biểu hiện của bản lĩnh và sự trưởng thành chính trị.

5. Trách nhiệm với Nhân dân - gắn bó máu thịt với quần chúng

Văn kiện Đại hội XIII khẳng định: “Lấy người dân là trung tâm, là chủ thể, mục tiêu và động lực của quá trình phát triển; mọi chính sách phải hướng tới hạnh phúc, ấm no và sự hài lòng của Nhân dân.”[4]

Điều đó một lần nữa nhấn mạnh rằng: người đảng viên trong mọi hoàn cảnh  phải gần dân, hiểu dân, sống có trách nhiệm với Nhân dân. Không thể hoàn thành nhiệm vụ chính trị nếu tách rời khỏi quần chúng, và không thể giữ được niềm tin của dân nếu không lắng nghe, đồng hành, giải quyết thấu đáo những bức xúc của dân.

Khi dân tin, dân quý, dân ủng hộ thì vai trò của Đảng và của đảng viên càng được củng cố. Chính vì thế, người đảng viên phải coi việc phục vụ Nhân dân không chỉ là trách nhiệm chính trị mà còn là bổn phận, là đạo lý.

Giai đoạn hiện nay là thời kỳ đất nước ta đang đứng trước nhiều thời cơ lớn nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức gay gắt. Trách nhiệm của người đảng viên vì thế càng trở nên nặng nề nhưng cũng đầy vinh quang. Văn kiện Đại hội XIII cùng các nghị quyết, quy định mới của Đảng đã và đang đặt ra những yêu cầu rất cụ thể, thiết thực đối với mỗi cán bộ, đảng viên. Đòi hỏi mỗi đảng viên phải không ngừng rèn luyện, tự hoàn thiện mình, phát huy vai trò tiên phong, mẫu mực trong mọi lĩnh vực. Sự trung thành, gương mẫu, trách nhiệm và tận tụy của từng người đảng viên chính là nguồn lực nội sinh to lớn để xây dựng Đảng vững mạnh, đất nước phát triển phồn vinh, Nhân dân ấm no, hạnh phúc.

ThS. GVC Phạm Thị Phương Thảo

Tài liệu tham khảo:

[1] Đảng Cộng sản Việt Nam(2021), Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII,  Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Tập I, tr.177.

[2] Đảng Cộng sản Việt Nam(2021), Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII,  Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Tập I, tr.123.

[3] Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá".

 [4] Đảng Cộng sản Việt Nam(2021), Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIII,  Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Tập I, tr.142.