Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Kazakhstan tại Việt Nam Yerlan Baizhanov phát biểu tại buổi họp báo. (Ảnh: Hoàng Lan)

Trong buổi họp báo chiều 12/4 tại Hà Nội nhằm thông tin về các sự kiện diễn ra tại Kazakhstan đầu năm 2022 cũng như thông điệp của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Kazakhstan tại Việt Nam Yerlan Baizhanov chia sẻ, thông điệp của Tổng thống Tokayev lần này được coi là một bước tiến chiến lược trên con đường đổi mới chính trị tại Kazakhstan.

Đại sứ Yerlan Baizhanov cho biết, ngày 16/3/2022, Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đã có bài phát biểu gửi tới người dân cả nước, trong đó trình bày kế hoạch cải cách chính trị mới với quy mô lớn mang tên “Kazakhstan mới”. Thông điệp được đưa ra trong hoàn cảnh Kazakhstan vừa trải qua cuộc khủng hoảng chính trị chưa từng có vào đầu năm 2022.

Ông cho biết đây là một thông điệp quyết liệt nhưng cẩn trọng, khẳng định chủ trương đẩy mạnh dân chủ. Về cơ bản, thông điệp "Kazakhstan mới" mà Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev gửi tới người dân sau "thảm họa tháng Giêng" đã mở ra một giai đoạn mới trong tiến trình phát triển chính trị của đất nước. Đại sứ chỉ ra, những cải cách sắp tới sẽ có ảnh hưởng tới gần như tất cả các thiết chế chính trị hiện có.

Một trong những thay đổi đáng chú ý trong gói cải cách này của Kazakhstan là chuyển đổi từ mô hình tập trung quyền trong tay Tổng thống sang mô hình cộng hòa Tổng thống, ban hành một số quy định hạn chế quyền lực quá mức của tổng thống.

Việc hạn chế quyền hạn quá mức của Tổng thống được thể hiện qua những khía cạnh như tổng thống sẽ không được tham gia trong thành phần các đảng phái chính trị khi đương nhiệm. Họ hàng tổng thống sẽ bị cấm giữ chức vụ cán bộ, nhân viên chính trị trong các cơ quan tổ chức thuộc khu vực có sự tham gia của nhà nước. Tổng thống cũng không còn quyền cách chức chủ tịch các huyện, thành phố và xã, hay bãi bỏ hoặc đình chỉ quyết định của thống đốc các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và thủ đô.

Đại sứ Yerlan Baizhanov cũng chỉ ra, Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev đã ra tuyên bố về việc tăng cường vai trò của các định chế xã hội dân sự, huy động sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội và các nhà hoạt động trong việc xây dựng và triển khai các cải cách. Tất cả các đề án quốc gia và các văn kiện chiến lược sẽ được người dân thảo luận công khai.

Bên cạnh đó, thông điệp cũng trình bày một số cải cách quan trọng khác của Kazakhstan như: thay đổi đáng kể vai trò của các tổ chức thượng viện và hạ viện; đơn giản hóa quy trình đăng ký các đảng phái chính trị; đổi mới quy trình bầu cử nói chung và thay đổi hệ thống bầu cử cấp địa phương; bảo đảm việc bảo vệ và tuân thủ hiến pháp, trong đó hiến pháp Kazakhstan sẽ bãi bỏ án tử hình, tăng cường sự tham gia của người dân trong thực hành tư pháp.

Đại sứ Yerlan Baizhanov cho biết, việc phi đảng phái hóa chính quyền hành pháp cùng với việc áp dụng chế độ bầu cử đa số tại cấp thành phố và huyện, nơi thực sự diễn ra đời sống hàng ngày của xã hội và nơi những vấn đề cấp thiết của người dân được trực tiếp giải quyết, là một biện pháp vô cùng quan trọng, cho phép làm nóng lại sự cạnh tranh giữa các đảng phái và giúp người dân có thể tác động được tới hoạt động của các cơ quan chính quyền.

Đại sứ Yerlan Baizhanov nhấn mạnh: ”Gói cải cách chính trị thứ năm được đưa ra trong thông điệp có quy mô và ý nghĩa lớn hơn nhiều so với bốn gói cải cách trước đây. Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là gói cải cách cuối cùng. Việc xây dựng một đất nước Kazakhstan mới đòi hỏi sẽ phải có thêm nhiều bước tiến quan trọng, bao gồm cả trong lĩnh vực kinh tế và xã hội. Dự kiến, Tổng thống Kazakhstan sẽ đưa ra thông báo về những cải cách kinh tế vào tháng 9 năm nay”./.

https://dangcongsan.vn/the-gioi/tin-tuc/thong-diep-kazakhstan-moi-mo-ra-tien-trinh-phat-trien-ben-vung-607935.html